Stopa bezrobocia pozostaje ważnym wskaźnikiem kondycji światowej gospodarki. Pod koniec ubiegłego roku organizacje międzynarodowe, takie jak Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) i Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP), przedstawiły dane, które pokazują znaczną różnicę między krajami o minimalnym i maksymalnym bezrobociu. Niektóre regiony odnotowują historycznie niskie wskaźniki, podczas gdy w innych problem zatrudnienia osiąga kryzysowe rozmiary. Przyjrzyjmy się, gdzie poczyniono postępy, a gdzie kraje nadal zmagają się z wyzwaniami.
↑ Rekordowo niskie bezrobocie: Tajlandia, Singapur i Szwajcaria
Według MFW, Tajlandia ma jedną z najniższych stóp bezrobocia na świecie, wynoszącą zaledwie 1,1%. Wskaźnik ten wynika z wysokiego odsetka nieformalnego zatrudnienia. Pracownicy są zmuszeni zaakceptować każdą pracę, ponieważ stabilne zasiłki dla bezrobotnych praktycznie nie istnieją w tym kraju. Ponadto niska produktywność jest równoważona przez nadmierne zatrudnienie.
Singapur, ze stopą bezrobocia na poziomie 1,9%, również znajduje się w czołówce. Niewielka populacja w połączeniu z dużymi inwestycjami w edukację i szkolenia zawodowe pozwala na skuteczne zarządzanie rynkiem pracy. Ponadto brak zasiłków dla bezrobotnych w mieście-państwie działa jako zachęta do zatrudnienia.
Szwajcaria zajmuje jedną z najlepszych pozycji w Europie - 2,3%. Niska stopa bezrobocia jest tutaj zapewniona przez starzejące się społeczeństwo i wysoki odsetek niedostatecznego zatrudnienia. Ponadto surowe zasady liczenia bezrobotnych, w tym tylko tych, którzy są zarejestrowani w służbach zatrudnienia, sprawiają, że wskaźnik ten jest jeszcze niższy.
↑ Zrównoważone gospodarki o niskim bezrobociu: Japonia, Niemcy, Holandia
Japonia utrzymuje jedną z najniższych stóp bezrobocia na świecie na poziomie 2,5%, czyli zbliżonym do poziomu sprzed pandemii. Wynik ten wynika jednak głównie z czynników demograficznych: starzejące się społeczeństwo i niski wskaźnik urodzeń powodują niedobór siły roboczej. Aby poradzić sobie z niedoborem siły roboczej, japońskie firmy aktywnie inwestują w zaawansowane technologie, w tym sztuczną inteligencję i robotykę. Środki te pomagają zrekompensować ludzką siłę roboczą, ale także rodzą pytania o przyszłość rynku pracy w tym kraju.
Niemcy, ze stopą bezrobocia na poziomie 3,3%, wykazały stabilność pomimo trudności gospodarczych w ostatnich latach. Stopa ta pozostaje na historycznie niskim poziomie, choć bezrobocie osiągnęło 11% w 2005 roku. Sytuację tę przypisuje się starzeniu demograficznemu, z masowym przechodzeniem na emeryturę pokolenia wyżu demograficznego, co prowadzi do kurczenia się populacji w wieku produkcyjnym. Przewiduje się, że populacja w wieku produkcyjnym w Niemczech zmniejszy się o sześć milionów do 2035 r., co może stworzyć dalsze wyzwania dla rynku pracy.
Holandia utrzymuje solidną gospodarkę z bezrobociem na poziomie 3,9%, nieco powyżej 4,4% sprzed pandemii. Kraj aktywnie wspiera zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin, elastyczne umowy o pracę i samozatrudnienie, co utrzymuje bezrobocie na niskim poziomie nawet w obliczu zmian demograficznych. Ponadto wysoki poziom zaangażowania kobiet w gospodarkę i inwestycje w rozwój kapitału ludzkiego przyczyniają się do stabilizacji rynku pracy.
↑ Średnia stopa bezrobocia: Rosja, USA, Irlandia
Rosja, ze stopą bezrobocia na poziomie 3,1%, wykazuje historycznie niski wskaźnik. Eksperci przypisują to mobilizacji zdolnej do pracy populacji i znacznym wydatkom wojskowym, które stymulują gospodarkę. Jednak znaczny drenaż mózgów i migracja stwarzają ogromne wyzwania dla przyszłego rynku pracy.
W Stanach Zjednoczonych stopa bezrobocia wynosi 4%. Głównymi czynnikami są tutaj starzenie się społeczeństwa, zmniejszona imigracja i niewystarczająca dostępność placówek opieki nad dziećmi, co spowalnia powrót rodziców na rynek pracy. Z drugiej strony Irlandia utrzymuje obecnie stopę bezrobocia na poziomie 4,4%, czyli poniżej poziomu sprzed pandemii. Było to możliwe dzięki inwestycjom w infrastrukturę i stabilizacji gospodarki.
↑ Wyzwania dla Europy Południowej i Ameryki Łacińskiej
Europa Południowa pozostaje regionem o wysokiej stopie bezrobocia, pomimo stopniowej poprawy w ostatnich latach. Na przykład w Hiszpanii stopa bezrobocia wynosi 11,6%, co jest lepszym wynikiem niż dane z 2019 r. (14,1%). Jednak bezrobocie wśród młodzieży pozostaje poważnym problemem, z 26,7% bezrobotnych młodych ludzi. Głównymi przyczynami są słaba produktywność małych firm, przewaga umów tymczasowych i niskie umiejętności.
W Ameryce Łacińskiej sytuacja różni się znacznie w zależności od kraju. Meksyk wykazuje niską stopę bezrobocia na poziomie 2,8%, ale liczba ta jest myląca. Większość populacji w wieku produkcyjnym jest zatrudniona w sektorze nieformalnym, co zmniejsza widoczne bezrobocie, ale pozostawia pracowników bez gwarancji i świadczeń socjalnych. Jednocześnie Brazylia, ze stopą bezrobocia na poziomie 8%, boryka się z poważnymi problemami strukturalnymi, takimi jak niska wydajność pracy i wysokie obciążenia podatkowe, które ograniczają tworzenie miejsc pracy.
Innym interesującym przykładem jest Chile, gdzie stopa bezrobocia wynosi 8,7%, czyli powyżej poziomu sprzed pandemii. Problemy Chile wynikają z jego zależności od eksportu miedzi, a także słabej integracji młodych ludzi na rynku pracy. Wysoki poziom nieformalnego zatrudnienia i rosnąca imigracja również zwiększają obciążenie gospodarki. Przykłady te podkreślają, że w Europie Południowej i Ameryce Łacińskiej sukces w zmniejszaniu bezrobocia wymaga długoterminowych i strukturalnych reform.
↑ Regiony objęte kryzysem: Afryka, Bliski Wschód, Ukraina
Republika Południowej Afryki ma jedną z najwyższych stóp bezrobocia na poziomie 33,5%, ponad trzykrotnie wyższą niż większość innych krajów. Wynika to z problemów historycznych, takich jak spuścizna apartheidu, niski poziom edukacji i restrykcyjne przepisy dotyczące rynku pracy. Nieatrakcyjny klimat inwestycyjny, wysokie koszty transportu i nieskuteczna polityka podatkowa pogarszają sytuację, pozostawiając niewiele miejsca na wzrost zatrudnienia.
Sudan ma najwyższą stopę bezrobocia na świecie wynoszącą 49,9%, czyli ponad dwukrotnie więcej niż przed pandemią, która wynosiła 22,1%. Wojna domowa, która rozpoczęła się w 2023 r., zdewastowała gospodarkę kraju i całkowicie osłabiła rynek pracy. Ponadto międzynarodowe sankcje i niestabilność polityczna sprawiają, że sytuacja milionów mieszkańców kraju jest niemal beznadziejna.
Stopa bezrobocia na Ukrainie wynosi 14,5%, czyli znacznie powyżej poziomu sprzed pandemii, który wynosił 8,5%. Utrata miejsc pracy i zniszczenie infrastruktury w wyniku konfliktu zbrojnego doprowadziły do gwałtownego spadku możliwości zatrudnienia. Ponadto masowa migracja ludności, zarówno wewnętrzna, jak i zewnętrzna, zwiększyła obciążenie gospodarki. Według MOP stopa bezrobocia osiągnęła najwyższy poziom 24,5% w 2022 r., a obecne wskaźniki pozostają wysokie ze względu na niepewność i niestabilność.
↑ Podsumowanie: Globalny obraz bezrobocia
Tegoroczny ranking krajów pod względem stopy bezrobocia pokazuje, jak różne podejścia do kwestii zatrudnienia różnią się w zależności od części świata. Niektóre kraje, takie jak Tajlandia i Szwajcaria, odnotowują rekordowo niskie stopy bezrobocia, ale nie zawsze wynika to z wysokiej jakości miejsc pracy. Inne, takie jak RPA i Sudan, stoją w obliczu poważnych kryzysów odzwierciedlających podstawowe problemy społeczne i gospodarcze.
Globalny obraz bezrobocia podkreśla znaczenie reform systemowych, inwestycji w edukację i szkolenia oraz stabilnej polityki gospodarczej. Czynniki te pomagają utrzymać rynek pracy nawet w obliczu globalnych wyzwań. Ponadto ścisła współpraca między rządem a biznesem może być kluczowym narzędziem tworzenia nowych miejsc pracy i dostosowywania rynku pracy do współczesnych realiów.
deaztec